vrijdag 11 oktober 2013

Communicatie en huisstijl

Huisstijl is vooral een uiting van de bedrijfscultuur. Zo laat je zien wat je wilt uitstralen en waar je voor staat, je identiteit. Huisstijl moet de beeldvorming richting geven, een uiting van je imago zijn. Huisstijl is meer dan de visuele presentatie, hoe het er uitziet, maar ook hoe je (bijvoorbeeld) met klanten omgaat. Het gaat om herkenbaarheid en acceptatie. De huisstijl moet er verzorgd uitzien want het staat model voor de kwaliteit van je producten en diensten.
Het (laten) ontwerpen en bewaken van de huisstijl ligt om die reden dan ook meestal op het bordje van de PR-afdeling.
Een logo visualiseert de huisstijl

Wat is het doel van een huisstijl? Waarom geven organisaties soms erg veel geld uit aan de huisstijl? Omdat:
  • Het de herkenbaarheid van de organisatie en haar producten vergroot.
  • Het schept orde in de vaak zeer uiteenlopende visuele elementen.
  • Het is een uiting van je identiteit en speelt zo een belangrijke rol bij de beeldvorming.
  • Het geeft de organisatie één gezicht, want een presentatie van veel verschillende gezichten is géén gezicht.
  • Het vormt een bindend element binnen de organisatie (cultuur).
Zelfs kostenbesparing kan een drijfveer zijn, of het al dan niet bedoeld resultaat. Door eenheid in de chaos te scheppen bespaar je soms veel geld.

Huisstijl betekent dan ook niets meer dan "de stijl van het huis". Het komt tot uiting in een veelvoud van elementen, zoals:
  • Stationary (briefpapaier, enveloppen, formulieren, etc.)
  • Reclamedrukwerk en advertenties.
  • Premium artikelen (weggevertjes).
  • Publicaties, zoals jaarverslagen, personeelsblad en huisorgaan.
  • Commercials en bedrijfsfilms.
  • Technische documentatie en handleidingen.
  • De website.
  • Aankleding van de bedrijfsgebouwen.
  • Bewegwijzering op het bedrijfsterrein. 
  • Het service in de kantine.
  • Standbouw en showartikelen.
  • Belettering van de bedrijfsauto's.
  • Uniformen en bedrijfskleding. Maar ook kleding voorschrift voor frontoffice medewerkers.
  • Verpakking en/of opdruk van producten (op mijn smartphone staat het NOKIA-logo).
  • De manier waarop de telefoon wordt opgenomen.
  • De manier waarop klanten behandeld worden.
  • De manier waarop men met de pers omgaat.
 Visuele elementen van de huisstijl zijn:
  • Het logo, eventueel met een standaard slogan of "pay off".
  • Een standaard kleurenschema: basiskleuren, kleur van letters, etc. wordt in PMS en RAL nummers beschreven. Maar ook de kleurcodes voor digitale weergave.
  • De keuze van een standaard set van lettertypes (Typografie). Dit kan per medium verschillend, maar wel op elkaar afgestemd zijn.
  • Maatvoering van drukwerk.
  • Een bepaald type automerk voor de buitendienst.
  • Een kunstwerk voor de deur.
  • Standaard navigatie op de bedrijfswebsites.
De huisstijl wordt vastgelegd in een huisstijlhandboek. Dat kan zeer omvangrijk zijn. In mijn tijd bij Xerox was dat een boekwerk van vele kilo's met ruim 1000 pagina's. Enfin, dat was dan ook zeer uitgebreid en van toepassing  voor alle vestigingen, wereldwijd. Het huisstijlhandboek bevat beschrijvingen en voorbeelden van alle huisstijl elementen. Vaak met nauwkeurige maatvoering, zodat ontwerpers precies weten wat van hun verwacht wordt.

Voor de visuele elementen schakel je een ervaren ontwerper in. De keuze van de ontwerper kan erg persoonlijk zijn, het moet 'klikken'. En het honorarium van zo'n ontwerper is ook niet onbelangrijk. Een multinational kan zich nu eenmaal meer veroorloven dan een MKB.
Bij de briefing is niet alleen het budget erg belangrijk, maar ook de deadline. Maak daar duidelijk afspraken over. Dat geldt ook voor het aantal revisies. Je kunt niet eindeloos doorgaan met bijsturen. Dit kost geld en er gaat teveel tijd mee verloren. Maximaal drie revisies voor dezelfde prijs is gangbaar.

De invoering van een nieuwe huisstijl is vaak een ingrijpende operatie. Het moet goed gepland worden en zoveel mogelijk in één keer worden doorgevoerd. Dit onderdeel is het kostbaarste. Alle informatie- en huisstijldragers moeten in korte tijd worden aangepast. Bij een multinational kan dit tientallen miljoenen kosten. Weet waar je aan begint!

Huisstijl is echter geen dwangbuis. Er moet binnen de huisstijl voldoende ruimte zijn om te variëren. Of, als dat nodig is, er totaal van af te wijken. Of uit te breiden met nieuwe elementen. Maar zo'n stap zet je nooit zonder medeweten en toestemming het het management.