Goede tekst voor (commerciële) communicatie moet logisch opgebouwd zijn, begrijpelijk en gemakkelijk leesbaar. Herhalen mag! Als het belangrijk is helpt herhaling om te begrijpen wat belangrijk is en het goed te onthouden. Voor professionele schrijvers is het best eens leuk en creatief om opzettelijke fouten te maken omwille van het effect. Het moet wel opvallen maar mag niet storend zijn, dus ga er selectief mee om.
Even terzijde, bij website content is herhaling van belangrijke thema's zelfs noodzakelijk voor de vindbaarheid middels zoekmachines. (Lees hier meer over in mijn e-boek).
Als communicatiemedewerker schrijf je teksten voor tal van toepassingen: (nieuws)brieven, folders, brochures, bedrijfsdocumentatie, jaarverslagen en rapporten, website content, persberichten en nog veel meer. Ieder medium, iedere doelgroep, ieder thema vereist een eigen aanpak. In het communicatievak ben je dan ook een taalkundige kameleon. In principe stel je bij iedere opdracht steeds dezelfde vragen:
- Welke zijn de inhoudelijke aspecten?
- Wat is de essentie van de boodschap?
- Voor wie is de boodschap bestemd?
- Wat is de basiskennis en de informatiebehoefte van het publiek?
- In welke vorm wordt er gepubliceerd, en in welk medium?
- Op welke wijze kan ik feedback krijgen?
Maak het onderstaande schema altijd voor ogen:
Er wordt wel beweert dat één plaatje meer zegt dan 1000 woorden. Als het tot een goede begripsvorming bijdraagt voeg je tekeningen, grafieken en foto's toe. Wel bij dat deel van de tekst waarop het betrekking heeft. Vergeet niet er ook een bijschrift onder te zetten, dat helpt het plaatje te laten aansluiten bij de tekst.
De epiloog (het slot) is een goede plaats om nog eens te herhalen wat belangrijk is. Veel mensen beperken zich bewust tot zo'n slot of conclusie, ...ik ben er zelf ook zo een....
Lang of kort
We onderscheiden doorgaans long copy en short copy. Professionele copywriters zijn vaak gericht één van deze twee soorten. Je bent in staat om in grote stukken tekst de aandacht vast te houden en een boodschap helder voor het voetlicht te brengen. Of je bent een schrijver die met een slogan of een stukje tekst van amper 150 tekens precies vertelt waar het om draait. Het ene talent sluit het andere niet uit, maar vaak blinken schrijvers in één van beide uit.
Lange of korte zinnen? Het moet met elkaar in balans zijn. Alleen maar korte zinnen komt kinderlijk over en geeft de indruk van een standup commedian die alleen met one liners communiceert. Tekst die alleen uit lange ingewikkelde zinnen bestaat komt misschien 'intelligent' over, maar gaat de lezer snel vervelen. Na drie zinnen is hij misschien de draad al kwijt. Een stuk tekst moet dynamisch overkomen. Variatie in korte en lange zinnen helpt daarbij.
Er bestaan wel regels en meetmethoden voor de leesbaarheid van teksten. Persoonlijk zie ik dat als een poging van taalwetenschappers om toegankelijkheid van tekst meetbaar te maken. Voor wetenschappelijke doelen is dat erg nuttig en voor de beroepspraktijk kan het richtinggevend zijn. Maar laat die invalshoek niet domineren. Ontwikkel je eigen stijl en speel daar een beetje mee, naar gelang doelstelling en doelgroep.
Jargon
Wees zuinig met het gebruik van jargon. Is de tekst voor vakgenoten bestemd? Dan mag het. Maar overdrijf het niet, zelfs vakgenoten (allen bij elkaar) kennen niet alle vaktermen die jij kent. Is de tekst voor algemeen publiek of leken bestemd, dan moet je jargon echt achterwege laten. Allez, een beetje opvoeden mag, dus af en toe een vakterm ertussen, met verklaring!, is toegestaan.
Wees ook zuinig met afkortingen en acroniemen. Niet iedereen kent ze en ze werken dan ook storend bij het lezen. Men struikelt over een moeilijk woord of een onbekende afkorting en verliest daarmee de rode draad van het verhaal. Jammer, weer een gemiste kans om aan iemand te overtuigen.
Tijdsbesef
Er zijn taalkundige regels voor het toepassen van tijdvormen. Ik bedoel daarmee, je schrijft een tekst de verleden tijd, dan voeg je er geen fragment in tegenwoordige tijd in. In welke tijdvorm de tekst als geheel geschreven wordt is een keuzen, maar meestal in onvoltooid tegenwoordige tijd.
Spreek de lezer direct aan, dus gebruik bij voorkeur persoonlijke voornaamwoorden en vermijd woorden als "men".
Het volgende artikel gaat over doelen van teksten, begrippen en welke eisen de media stellen. Tot volgende week.
Lees ook het ebook http://bookboon.com/nl/tekst-schrijven-voor-internet-marketing-ebook.
