PR en andere communicatievormen

Dit BLOG gaat over bedrijfscommunicatie en ik heb Public Relations als insteek genomen. Dat betekent dus dat er naast PR ook andere vormen van communicatie bestaan. Communicatie is overal. We doen niets anders. Zelfs met niets doen communiceren we íets. Je kunt communicatie dan ook niet als een geïsoleerde activiteit zien. PR kent overlappingen met andere disciplines die ook als communicatie gekenmerkt worden.

• Informatie
  Informatie is eigenlijk een mededeling zonder achterliggende gedachte of doelstelling. Denk aan een website als wetten.overheid.nl of buienradar.nl. Bij de één vind je informatie over Nederlandse wetgeving, bij de andere word je uitgebreid geïnformeerd over het weer. Het is dus een vorm van kennis delen. Puur zakelijk en verifieerbaar. In die zin leunt 'informatie' dicht tegen 'voorlichting' aan.
• Publiciteit
  Hier gaat het om openbaarmaking via (massa)media. Dit kan een informatieve lading hebben, maar kan ook onderdeel zijn van een campagne om invloed uit te oefenen op het gedrag van groepen mensen. Het is publiek toegankelijke informatie. Publiciteit ligt op het bordje van Public Relations of Voorlichting.
  Aangezien de zender zich bedient van de media is deze tevens afhankelijk van de welwillendheid van de media. Redacties (van uitgevers en omroepen) hebben een eigen agenda. Zij willen hun publiek meerwaarde bieden in de vorm van nieuws. Ergo, de informatie moet nieuwswaarde hebben om in aanmerking te komen voor publicatie..
  Media zijn dus niet verplicht om je informatie te publiceren. Uitgezonderd staatsmedia, waar het wettelijk en in het redactiestatuut bepaald is dat berichten van de overheid openbaar gemaakt moeten worden. Hetzelfde kan gelden voor bedrijfsmedia, zoals een personeelsblad. Naast eigen nieuwsgaring, die niet in strijd mag zijn met het imago van het bedrijf, is er vaak een verplichting om informatie van de bedrijfsleiding en/of de Ondernemingsraad te publiceren.
• Voorlichting
  Strikt genomen heeft voorlichting de taak om (objectieve) informatie te verstrekken. Op aanvraag en ongevraagd, via publiciteit. In de praktijk is het niet zo zwart-wit. Voorlichting is een stelselmatige activiteit van kennisdeling die het publiek in staat moet stellen een zelfstandige en weloverwogen keuze te maken ten aanzien van een concrete situatie.
  Maar het is niet altijd vrijheid-blijheid. Het komt vaak voor dat Voorlichting wordt ingezet om het publiek tot door de overheid gewenst gedrag te stimuleren. We kennen dan ook het begrip persuasieve Voorlichting. Verplichten kan echter alleen door wetten uit te vaardigen. Een zweem van vrijblijvendheid blijft daarom toch aan Voorlichting hangen.
  Wetenschapsvoorlichting heeft tot doel om vindingen en theorieën toegankelijk te maken voor andere wetenschappers (in het kader van het wetenschappelijk proces van falsificatie) en vaak om het toegankelijk te maken voor publiek. Met dat laatste wil wetenschap aan het eigen imago bouwen en eventueel mogelijke sponsors in hun werk interesseren.
  Educatieve voorlichting is meer gericht op vorming en opvoeding. Dus gericht op gedragsverandering, maar dan zonder de persoonlijke keuzevrijheid aan te tasten. Want anders gaat het propaganda lijken.
  Bedrijfsvoorlichting is vaak gericht op interne procedures met betrekking tot kwaliteit en veiligheid, etc. Maar uit bedrijfs- en persoonsbelang heeft dit al eerder de intentie van 'wetgeving'.
• Marketing
  Communicatie is één van de instrumenten van marketing. Toch hoor je vaak in de directiekamers, dat men meer aan marketing wil doen. Ze bedoelen dus eigenlijk reclame en/of PR. Dit heet dan ook marketingcommunicatie. De meeste instrumenten van marketing bestaan uit taken van andere bedrijfsdisciplines.
  Merkenbeleid of branchemanagement is een vaak een onderdeel van de marketingafdeling, net als product management. Prijzen vaststellen kan de verantwoordelijkheid van marketing zijn, kan niet zonder medewerking van Inkoop, Productie, Distributie en de (financiële) administratie. De distributiestrategie ligt dan wel op het bordje van marketing, die kiest voor directe of indirecte distributie, de uitvoering is vaak een logistieke taak. En bij indirecte distributie worden de verkoopkanalen de geacquireerd en beheerd door channel management. En voor de verkoop hebben we 'sales'.
  Ik bedoel maar, marketing is meer een vorm van commerciële mentaliteit die zich richt op de behoeften van doelgroepen teneinde deze tot kopen te stimuleren. En communicatie heet hier dus marketingcommunicatie, ook bekend als Marcom. 

Communicatie is het proces van het door een zender gecodeerde informatie via media versturen naar ontvangers, die op hun beurt reageren, wat we dan feedback noemen. En dit proces kan op veel verschillende manieren worden ingezet. We willen er iets mee bereiken, of juist niet. Communicatie krijgt daardoor verschillende namen, in de basis komt het op hetzelfde neer.